Zakłady Tworzyw Sztucznych Pronit / Chemical Plant Pronit

Zakłady Tworzyw Sztucznych Pronit (ZTS Pronit) wywodzą się z powstałej w 1923 r. Państwowej Wytwórni Prochu i Materiałów Kruszących (PWPiMK), ulokowanej w Puszczy Kozienickiej koło wsi Zagożdżon. Nazwę wioski przemianowano w 1932 r. na P..... Dzięki ulokowaniu PWPiMK niewielka wieś w ciągu kilkunastu lat przekształciła się w miasto (1954).

Do rozpoczęcia wojny zakłady produkowały głównie materiały wybuchowe na potrzeby wojska, położenie (wybrane nieprzypadkowo) pośród lasów i mokradeł Puszczy Kozienickiej z dala od większych osad ludzkich, sprzyjały tego typu tajnej produkcji, gdyż istniało małe prawdopodobieństwo dostania się w pobliże osób postronnych.

W czasach powojennych rozszerzono asortyment produkcji fabryki, formując nowe zakłady wchodzące w jej struktury, rozpoczęto produkcję tworzyw sztucznych, klejów itp.

Zakład posiadał kilka wydziałów w tym:

• Zakład PA - Produkcja nitrocelulozy oraz tworzyw melaminowych
• Zakład PZ - Produkcja górniczych materiałów wybuchowych oraz nitrogliceryny (obecnie wydział Cu - ZPS)
• Zakład PH - Obecnie ZPS (produkcja wojskowa)
• Zakład PG - Obecnie ZPS (prochy bezdymne i kleje)
• Zakład PL - Obecnie FAM-Pionki (amunicja myśliwska)

Z czasem postanowiono rozpocząć produkcję polichlorku winylu, oraz utworzono tłocznię płyt gramofonowych. W zakładach Pronit tłoczono płyty winylowe na zlecenie wydawnictw muzycznych:

• Tonpress KAW
• Wifon wyd. PRiTV
• Polton
• Veriton
• PWM Edition
• PolJazz PSJ
• Polskie Nagrania
• Savitor

Firma wydawała również (choć stosunkowo rzadko) płyty pod własną marką "Pronit". Tłoczenie płyt gramofonowych kontynuowano do początku lat 90.

Kryzys polskich firm z okresu PRL nie ominął Pronitu. Wczesne lata 90 to początek końca tej firmy, dawnego potentata chemicznego. Rozpoczęły się grupowe zwolnienia, redukcje produkcji, firmę podzielono na kilka spółek, aż w końcu nastąpiła upadłość macierzystego zakładu. W 2005 r. od syndyka masy upadłościowej Urząd Miasta Pionki odkupił majątek "ZTS Pronit", pozostałe spółki upadły bądź nadal kontynuują produkcję.

(żródło - Wikipedia)